شیوه نگهداری گل میخک:
پرورش میخک در گلخانه ها و سیستم های حفاظت شده اثر بهتر و مناسب تری را در عملکرد دارد. در ایران فقط فصولی از سال یعنی زمستان و پاییز این گیاه را در گلخانه پرورش می دهند و در بقیه فصل ها آن را از سیستم گلخانه ای خارج کرده و در هوای آزاد کشت می کنند.
در خاک های سبک رشد خوبی داشته و کیفیت گلها بهتر خواهد شد. هر چند خاکهای سنگین را هم به خوبی تحمل می کند. دوستدار سرما است اما اصلا طاقت گرما را ندارد، روی هم رفته مکانهای آفتابی را به نقاط سایه ترجیح می دهد.
در هوای گرم آبیاری را بیشتر کنید، اما در فصول سرد دفعات آبیاری را کم نمایید.
اگر میخک بعنوان یک گیاه یکساله کشت شود، معمولا بین 60 تا 80 بوته در یک متر مربع کاشته میشود. از آنجا که تعداد 200 شاخه گل بریده در هر متر مربع عدد مناسبی بوده و با هزینه های این محصول همخوانی بسیار خوبی دارد.
در مجموع پرورش میخکها به صورت 35 تا 45 بوته گل در متر مربع مناسب است. اما باید در نظر داشت که هدف از کشت آن حداقل یک محصول دو ساله باشد.
میخک ها عمدتا از گروه گیاهان متمایل به روزهای بلند هستند.
غیر از طول روز نکته حائز اهمیت در مورد میخک اندوخته غذایی خاک به مقدار کافی است. به همین منظور خاکهای غنی از مواد غذایی، عمیق و حاصلخیز برای کشت و کار میخک توصیه می شود.
خاک مناسب برای پرورش میخک مخلوطی از خاک برگ، خاک لومی، پیت و مقدار کمی کود دامی پوسیده شده می باشد.
در چنین ترکیبی بشرط اینکه عمق خاک حداقل 35 تا 50 سانتیمتر باشد، گیاهان را مستقیم در بستر اصلی گلخانه کشت می کنند در نتیجه محصول مورد انتظار یعنی حداقل 200 شاخه در هر متر مربع در سال به دست می آید.
در تغذیه میخک کلات های روی و آهن نقش مهمی دارند. همچنین در کشت و کار میخک عناصر غذایی، ماکرو المنتها و میکروالمنتها به خاک افزوده می شوند.
عامل بسیار مهمی که در تغذیه میخک نقش تعیین کننده ای دارد کاربرد انیدرید کربنیک یا گاز دی اکسید کربن است.
کاربرد دی اکسید کربن به عنوان یک گاز و یکی از نهادهای اصلی عمل فتوسنتز اهمیت فراوان دارد و مقدار آن بین 300 تا 1000 قسمت در میلیون در سنین مختلف توصیه شده است. در سنین جوانی وقتی که گیاه 6 تا 8 برگ دارد در حدود 3000 پی پی ام دی اکسید کربن در گلخانه استفاده می شود و این کار تا دوره قبل از گل دهی ادامه می یابد.
نماد گل میخک:
این گل امروزه بیشتر نشانه عشق، افتخار، برتری و جذابیت می باشد.
روش کاشت و پرورش گل میخک:
1)نور:
به مکانی با آفتاب کامل یا نیمه سایه نیاز دارد . البته در مناطقی که هوا در طی فصل رشد گرم است کاشت گیاه در مکانی نیمه سایه – نیمه افتاب توصیه می شود بخصوص اینکه از ظهر به بعد مکان کاشت سایه باشد تا گیاه به دلیل گرمای هوا و تابش نور آفتاب اسیب نبیند. این مسئله بخصوص برای گیاهان کاشته شده در گلدان اهمیت دارد
در غیر اینصورت نوک و حاشیه برگها حالتی خشکیده و قهوه ای را می یابند. به همین دلیل در مورد گیاهان گلدانی بهترین مکان از نظر قرار دادن گلدان در طی فصل تابستان قسمت شرقی منزل است .
2)دما:
به طور کلی، میخک به هوای خنک و نور زیاد احتیاج دارد اما چندان به سرما مقاوم نیست. در واقع در درجه اول نور و پس از آن دما از جمله مهمترین عوامل مؤثر بر سرعت رشد و گلدهی میخک می باشند.
دما، سرعت گل انگیزی و نیز نمو گل را تحت اثر قرار می دهد. دمای بهینه برای تولید گل، °C10 در شب و 13 تا °C16 در روز است. دماهای بالا باعث کاهش قطر گل می شود.شدت نور، تعیین کننده سرعت گل انیزی است.
وقتی میزان نور کم است گل انگیزی کند بوده و برگ بیشتری تولید می شود.
3)دانه:
دانه های میخک را می توان از گل های میخک جمع آوری کرد و همچنین می توان آن ها را از فروشگاه های محصولات باغبانی نیز تهیه کرد. دانه های گل میخک را باید شش تا هشت هفته قبل از آخرین سرما کاشت. دانه گل میخک را می توان فقط روی خاک قرار داد یا آن را با لایه نازکی از خاک پوشاند.
گل میخک به آسانی رشد می کند و آفتاب کامل و خاک غنی با زهکشی خوب را ترجیح می دهد. گل میخک در بهار گل می دهد.در صورتی که دانه های گل میخک در زمین کاشته شود باید آن ها را در فاصله 25 تا 30 سانتی متر کاشت.
4)هرس:
این گیاه ازهرس پذیری خوبی برخودار است و می توان با انجام عمل هرس اندازه و تا حدودی شکل آنرا کنترل کرد.
بنابر همین مسئله گاهی از گیاهان میخک ژاپنی به عنوان پرچین استفاده می شود البته عمل هرس به شکل منظم به دلیل قطع پی در پی ساقه های انتهای موجب کاهش احتمال شکل گیری گلها خواهد شد و اگر گلدهی این گیاه مد نظر است می توان زمان هرس را به بعد از گلدهی موکول کرد.
اگر شکل و فرم درختچه ای این گیاه مد نظر است می بایست با قطع شاخه های زیرین می توان بلند شدن شاخه های اصلی را تحریک کرد.
5)کود دهی:
کمبود نیتروژن باعث می شود رشد میخک کم شده، برگ ها نازک و باریک شوند و انحناء طبیعی آن ها از بین برود.
باید کودهای پتاسیم دار و فسفره به خاک اضافه شود که میزان نیاز این کودها به تقریب 4 برابر کودی است که برای بستر کاشت گل های یک ساله توصیه شده است. محلول پاشی آهن نیز توصیه شده است.
میخک به کمبود بُر حساس است و علائم آن شامل:1- گل ها و غنچه های بدشکل 2- تولید شاخه های کوتاه 3- انشعابات زیاد در انتهای ساقه است.
6)تکثیر:
در صورت شکل گیری بذرها می توان از آنان برای تکثیر استفاه کرد . بذرها را می توان در پاییز و یا در اواخر زمستان در مخلوط خاک برگ +کوکوپیت مرطوب و در مکانی گرم کاشت اما بعد از جوانه زنی بذرها بهتر است که انان را به مکانی خنک تر منتقل کرد زیرا در محیط گرم رشد ضعیفی خواهند داشت. از قلمه چوب نیمه رسیده این گیاه که در بهار تهیه می شود و یا قلمه چوب سبز که در تابستان از گیاه گرفته می شود.
می توان جهت تکثیر این گیاه استفاده کرد. قلمه ها به طول 7-5 سانتیمتر تهیه می شوند و اگر قسمتی کوچک از چوب قدیمی تر در پایین قلمه ها و همراه انان باشد ریشه زایی بهتر انجام میشود.
البته ریشه زایی در قلمه های این گیاه پایین است و در صورت استفاده از هورمونهای ریشه زایی احتمال تولید ریشه و و گرفتن قلمه ها افزایش می یابد. را می توان در مخلوط کوکوپیت +پرلایت کاشت. محیط را باید مرطوب نگهداری کرد.
7)برداشت:
بهترین زمان برداشت در طول شبانه روز اوایل صبح است، موقعی که گل ها در تورم کامل هستند. برداشت گل ها بوسیله چاقو یا قیچی های تیز انجام می گیرد.
بعد از برداشت، گل ها درجه بندی شده و در محلول دوام بخش در دمای 1 تا 6 درجه سانتیگراد قرار داده می شوند. گل ها در مراحل مختلف قابل برداشت هستند. از زمان جوانه خیلی سفت تا موقعی که گلبرگ ها روی کاسبرگ ها خم می شوند.
8)خاک:
گرچه میخک در خاک های به نسبت سنگین بهتر از گل های دیگر مقاومت می کند ولی کیفیت و میزان محصول آن دراین شرایط کاهش می یابد. خاک باید دارای زه کشی خوب باشد، بنابراین خاک های شنی لومی که با مواد آلی اصلاح شده اند بسیار مناسب هستند، ترکیب خاک مناسب شامل 10% رس، 40% ماسه و 50% پیت است.
خاک های اسیدی را دوست ندارد و pHخنثی و یا 6 –7 برای آن مطلوب است.خاک میخک باید همیشه مرطوب باشد. بنابراین بسته به عوامل مختلف مانند بافت خاک، طول روز، دما و رطوبت هوا، تناوب آبیاری متفاوت است.
امیدواریم که توانسته باشیم اطلاعات کافی و مفید در اختیارتان قرار داده باشیم.